شاید گفته شود هر فرد مسئول رفتار خویش است و فرد باید خود کنترلی داشته باشد. و یا اینکه ما مسئول رفتار دیگری نیستم لذا نمی توانیم به خاطر دیگران آزادی عمل خود را فدا کنیم. در جواب باید گفت اگر هر فرد مسئول رفتار خویش است، کسی که زمینه تحریک پذیری را فراهم می کند نیز مسئول است. بین جامعه ای که فرد باید نیروها و انرژی های خویش را صرف دفع موانع کند و جامعه ای که نیروهای افراد صرف دفع موانع بیرونی و درونی می شود؟ لذا قران کریم توصیه می فرماید دیده هایتان را مراقبت کنید. شاید این موضوع بهترین دلیل باشد که حواس شاهراه های ورود به فضاهای ناهشیار می باشد، لذا توصیه به محافظت از این کانالهای ورودی دارد.
یکی از حواس دیگر شنوایی می باشد. ما میلیاردها اطلاعات صوتی از طریق شنوایی دریافت و ثبت و ضبط نموده ایم که به ظاهر هیچ گونه اطلاعی از آن نداریم. این اصوات نیز از افراد مختلف و از جمله والدین، خواهر و برادر و سایر افراد مهم زندگی بدست آمده است که به ظاهر فراموش شده است، اما به واقع در بایگانی ذهن قرار دارد. ذهن به محض شنیدن اصوات جدید به دنبال شباهت ها می گردد و با دیدن شباهت نمی تواند بین دو صوت تفاوت قائل گردد. گویا این صدا همانند صدایی است که قبلاً می شناخته است. به عنوان مثال بسیاری از افراد به سبب یک مکالمه تلفنی محو و شیدای فرد مقابل شده اند. شاید آنان هیچ دلیلی برای عشق خود نیابند. این بدان جهت است که افراد بر رفتار خویش هشیاری ندارند و جالب آنست که چنین موضوعی را به شدت نفی می نمایند و اعتقاد بر آن دارند که فرضاً فلان خصیصه باعث جذب شده است نه صرفاً صدا.
قرآن در این خصوص دو توصیه اخلاقی دارد: اول اینکه به زنان سفارش می نماید صدایشان را به نوعی تغییر ندهند که باعث شود مردانی که در دلشان مرضی است تحریک شوند و دوم اینکه در گذشته زنان بر پاهایشان خلخال می بستند که در زمان راه رفتن با وجودی که نمایان نبود ولی صدای خوش و گوش نوازی داشت لذا از این کار هم نهی می فرماید. چرا که راه حواس شنوایی راه ورود دوم به ناهشیار است. لذا بخشی از عفاف این است که زنان در حرف زدن و یا رفتار به نوعی لفظ را آرایش ندهند و یا رفتار را به نوعی تنظیم نکنندکه موجبات تحریک پذیری مردان بیگانه را فراهم سازند.
علاوه بر آن آهنگ ها و نواهای صوتی می تواند احساسات و هیجانات عاطفی فرد را تحریک نماید. محتوای الفاظ و لحن های کلامی خاص ما را به یاد نوازش های کودکانه و توجهاتی که از منبع توجه یعنی مادر و پدر و سایرین داشته ایم می اندازد. عشق را که ودیعه الهی است بار دیگر در ما احیا می نماید. عشقی که باید در شرایط خاص بروز و ظهور پیدا کند، بدون توجه به شرایط جلوه گری می نماید. در چنین شرایطی نقش ناخودآگاه بسیار پر رنگ و بارز است. به مثالی توجه نمایید. فرض کنید در یک وسیله نقلیه نشسته اید و موسیقی با محتوای عشقی می شنوید. در این شرایط احساسات و هیجانات بیدار می شود. به دنبال بیدار شدن این احساسات نیازهای روانشناختی که شامل نیازهایی است که از بدو کودکی ارضأ نشده است خودنمایی می کند. پس از بوجود آمدن نیاز فرد به دنبال پاسخ بیرونی می گردد. این پاسخ می تواند بلافاصله با فردی که به جهاتی با افراد مهم زندگی شباهت دارد ایجاد گردد. در این شرایط نیز ناخودآگاه به بزرگ نمایی جنبه هایی از فرد می پردازد.
شاید این سؤال پیش آید که در این شرایط کار بر زنان دشوار می شود. آدم های زیادی هستند که مسایل حل نشده ای دارند رعایت این همه موضوعات آن هم به خاطر دیگری و نه خود موجب سلب آزادی فردی می شود. در پاسخ باید گفت: در این کنترل رفتاری نه تنها آزادی فردی محدود نمی شود بلکه عین آزادی فردیست زیرا در صورت عدم رعایت احتمال بروز مشکل از سوی مردانی که در دلهایشان مرضی است وجود دارد و این امر عین سلب آزادی فردیست. از سوی دیگر منظور آن است که حرف زدن و یا رفتار از شکل نرم و عادی خارج نشود مثلاً همراه عشوه گری و کرشمه نباشد. پس می توان نتیجه گیری نمود مقدمات آزادی رفتاری در بی پروایی نیست بلکه در زمینه پیش گیری است.
یکی از حواس دیگر بویایی است. این حواس یکی از قوی ترین حواس آدمی است که بطور عجیبی توانایی ذخیره اطلاعات را دارد. وقتی بوی آشنایی به مشام می رسد به همراه آن انبوهی از اطلاعات که همزمان با آن بو درک شده بود، خودنمایی می نماید. فرض کنید نوع عطری که در کودکی بطور مداوم از فردی خاص به مشامتان می رسید. شما نسبت به آن فرد احساس مثبتی داشتید که آن فرد می تواند پدر و مادر، برادر و یا خواهر و یا هر فرد مهم دیگر باشد. در این شرایط ناخودآگاه متوجه می شود با پدیده آشنایی روبروست. در اینجاست که احساسات بار دیگر فرصت خودنمایی پیدا می کند. کافیست یکی دو تشابه دیگر همراه شود. باید توجه داشت این تشابهات برای ناخودآگاه آشناست. لذا از زنان خواسته شده است در فضاهایی که مردان بیگانه حضور دارند از عطریات استفاده نکنند و این رفتار موجبات امنیت روانی را فراهم می سازد.
ذهن انسان به صورت بیسنت و چهار ساعته بدون توقف و استراحت در حال فعاليت مي باشد. پس از دیدن تشابهات به دنبال اطلاعات پیشین می گردد تا در آن به جستجوی لحظات خوش و شیرین بگردد و پیوندی پنهانی بین لحظاتی که در آن قرار داشته و قبلاً احساس نموده و در حال حاضر تجربه نموده است بر قرار نماید. از آنجائیکه ناهشیار به خواب و بیداری توجه ندارد و همواره بیدار است آن تصاویر را در خواب دنبال می کند. تصاویری از لحظات برجسته زندگی را استخراج می نماید و به طور ماهرانه ای با فرد مورد نظر همسان سازی می کند. این کار به طور وسواس گونه ای دنبال می شود و فرد رفته رفته خود را در وابستگی شدید می بیند.
نکته قابل توجهی که در مورد ضمير ناخودآگاه وجود دارد اين است که ما را قادر مي سازد تا آرزوها و اهداف خود را عملي کنيم. مي توان ذهن خود را طوري برنامه ريزي نمود که سبب موفقيت و یا عدم موفقیت در تمام عرصه هاي زندگي گردید. کليه افکار، رفتار، و تجربياتي که از طريق ذهن خودآگاه درک مي گردند، در ضمير ناخودآگاه ثبت و ضبط مي شوند، اما نکته جالبي که بايد در اين زمينه به خاطر داشت آن است که ضمير ناخودآگاه هيچ گونه تفاوتي ميان واقعيت ها و تصورات ذهني فرد قائل نمي شود. به عنوان مثال وقتی خود را شکست دیده تلقی می نماییم، با ترسیم صحنه شکست طوری عمل می کنیم که شکست را تجربه کنیم. از سویی دیگر ضمير ناخودآگاه محدوديتي در زمينه زمان و مکان ندارد. به عبارت دیگر برای ضمیر ناخودآگاه دیروز و امروز یا آنجا و اینجا معنی ندارد. نمی تواند تشخیص دهد این نیاز مربوز به زمان کودکی است یا مربوط به زمان حال است فقط به طور وسواس گونه خواهان ارضأ نیاز است.
يکي از تکنيک هايي که از طريق آن ضمير ناخودآگاه برنامه ريزي می شود، اين است که موقعيت را در ذهن به تصوير می کشد. بعد بر اساس آن تصاویر به مدیریت محیط می پردازد و یا اینکه محیط و افراد را تنظیم می نماید. به اين منظور تصاويري را که براي فرد خوشايند و یا نا خوشایند هستند در ذهن خود مجسم می کند. اين تجسم شامل احساسات و افکار مي شود. پس وقتی کانال های ورودی شامل کانال های بصری و شنوایی کنترل نشد، محتمل است موجی از احساسات و افکار مزاحم در فرد تولید گردد که کنترل آنها نیز نیاز به انرژی روانی است. بحث آن است ما با محدودیت انرژی روانی روبرویم . اگر قرار باشد این منابع محدود صرف دفع عوامل شود ما با محدودیت منابع درونی مواجع خواهیم شد و این موضوع عین سلب آزادی فردیست.
شاید این سؤال پیش آید که چرا این همه توصیه به زنان شده است و به مردان سفارش خاصی نشده است؟ در پاسخ باید گفت: این سفارش دو سویه است. به مردان نیز توصیه شده است بی پروایی بصری نداشته باشند و کنترل دیدگانشان را برعهده بگیرند. کنترل بصری نیاز به تمرین و ممارست دارد. تفاوت فراوانیست بین جامعه ی که زن و مرد در رفتار زمینه پویایی دیگران را فراهم کنند و جامعه ی که نیروهای فردی صرف دفع موانع بیرونی و درونی گردد. به دلیل آنکه نیروها و منابع روانی مانند انرژی های فیزیکی محدودند و این نیروها می تواند صرف کمال و پویایی گردد و یا مصروف دفع موانع شوند. به عنوان نمونه زن و مردی که به دلیل عدم احساس امنیت روانی نسبت به رفتار همسر بدبین شود و احساس کند مرد بر دیدگان خود کنترل ندارد و بی مهابا به زنان دیگر نگاه می کند و یا زن بدون کنترل رفتاری با مردان دیگر ارتباط های غیر معمول دارد، زمینه رشد و پویایی را از دست خواهد داد. در حالیکه با کنترل رفتار و چارچوب سازی رفتار در وهله اول فرد و در مرحله ی دوم خانواده با امنیت بیشتری طی مسیر می کند و در نهایت جامعه نیز سالم تر می ماند. در یک کلام جامعه ی سالم بستر رشد و پویایی فردیست و جامعه نا سالم مانع رشد فردی و عفاف زمینه ساز رشد فردیست.
منابع:
قرآن کریم
شفیع آبادی، عبدالله، ناصری، غلامرضا ، نظریه های مشاوره و رواندرمانی، مرکز نشر دانشگاهی، 1392، تهران
شارف، ریچارد اس، ترجمه فیروز بخت، مهرداد، نظریه های روان درمانی و مشاوره، رسا، 1390، تهران
پروچاسکا، جیمز او، نورکراس، جان. سی، سید محمدی، یحیی، نظریه های روان درمانی، رشد1390، تهران
سال+انتشار+کتاب+نظریه+های+مشاوره+و+روانرمانی+،+عبدلله+شفیع+آبادی
منیره کردلو مسئول مرکز مشاوره صبا تمام سعی خود را برای برخورداری شما از مشاوران و روانشناسان مجرب نموده و آماده عقد قرارداد با مدارس دوایر دولتی و غیر دولتی می باشد.
:: موضوعات مرتبط:
گوناگون ,
,
:: برچسب‌ها:
گوناگون ,
:: بازدید از این مطلب : 205
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
